خودباوری در ساده ترین تعریف به معنای اعتقاد به توانایی های شخصی برای رسیدن به موفقیت است. در این تعریف به دین یا فلسفه اشاره نمی کنیم؛ بلکه منظورمان این است که چه میزان به خودتان اعتقاد دارید و تا چه اندازه می توانید به خودتان اتکا کنید.
وقتی خودباوری دارید، هیچ شک و تردیدی نخواهید داشت که برای انجام کارهایی که در حوزه توانایی های شما هستند آماده اید. این مفهوم به شما توانایی می دهد که برای اقدام، توانایی لازم را داشته باشید.
اهمیت خودباوری در زندگی
خودباوری در هر کاری که انجام می دهید تاثیر شگفت انگیزی خواهد گذاشت. هرچیزی که فکرش را بکنید، از زندگی حرفه ای تا شخصی و حتی در رابطه با دیگران هم تحت تاثیر خودباوری قرار دارد.
وقتی به اندازه کافی خودباوری و اعتماد به نفس داشته باشید، ارزش گذاری در شما هم تحت تاثیر قرار خواهد گرفت و در خلق زندگی موردعلاقه شما تاثیر خواهد داشت.
هر موقعیتی که در آن قرار دارید، رویاها و خواسته های تان، رابطه شما با دیگران و حتی انتخاب های تان تحت تاثیر اعتماد به نفس و خودباوری قرار دارد. به همین دلیل بسیار مهم است که برای افزایش آن در خود تلاش کنید.
موانع خودباوری
شکی نیست که همه ما توانایی های زیادی در وجودمان داریم که کافیست آن ها را بالفعل کنیم تا شبیه به نیروی محرکه عمل کنند و ما را به سمت رسیدن به اهداف پیش برانند.
اما همیشه موانعی وجود دارد که خودباوری را از بین می برند. موارد زیر از مهم ترین موانعی هستند که در مسیر خودباوری قرار دارند:
مفروضه های خود ویرانگر
یکی از مهم ترین عوامل ازبین برنده خودباوری، مفروضه های خودویرانگر هستند. به این معنا که شما همیشه فکر می کنید نمی توانید و همین فرض بر میزان توانایی شما تاثیر عکس خواهد گذاشت و آن را کاهش خواهد داد.
به این ترتیب وارد چرخه معیوبی از ناتوانی خواهید شد و تجربیات منفی شما احساس ناتوانی تان را تقویت خواهد کرد.
اهدافی که بسیار بزرگ یا بسیار دور هستند
واقع بینی در تعیین اهداف یکی از موارد مهمی است که برای خودباوری و حرکت در مسیر آن نیاز دارید. زمانی که هدف تان بسیار بزرگ تر از توانایی تان باشد، دست یابی به آن را دور می بینید و درنتیجه اعتماد به نفس تان کاهش خواهد یافت.
شکاف بین هدف بزرگ و واقعیت های فعلی شما می تواند شما را درگیر افسردگی و بی انگیزگی کند و درنتیجه باعث تخریب اعتماد به نفس تان شود.
بیش ازاندازه زود اعلام پیروزی کنید
وقتی خیلی زودتر از آن چه هست احساس پیروزی می کنید، بسیار زودتر و راحت تر از آن چه مورد انتظارتان است شکست خواهید خورد.
فکر کنید قرار است وزن کم کنید؛ به محض اینکه چند کیلو کم کردید حس کنید به هدفی بزرگ دست پیدا کردید و پیروز شدید و به خودتان یک کیک شکلاتی بزرگ پاداش می دهید.
درنتیجه؛ وزنت ان برخواهد گشت و همین شکست، باعث می شود که ناامید و افسرده شوید و خودباوری تان به صورت محسوسی کاهش خواهد یافت.
فکر کنید که قرار است به تنهایی همه کارها را انجام دهید
یکی دیگر از تله های خودباوری این احساس که فکر کنید می توانید بدون پشتیبان و همکاری دیگران، از پس همه کارها و اهداف تان بربیایید. واقعیت این است که کار گروهی و ایجاد خودباوری میان تمام اعضای گروه می تواند به شما کمک کند که اعتماد به نفس بیشتری داشته باشید و درنتیجه راندمان تمام گروه افزایش پیدا کند.
اما اگر اعضای گروه تلاش داشته باشند که هرکدام خودشان را اثبات کنند و نسبت به باقی اعضا برتری یابند، روز به روز عملکرد تیم ضعیف تر خواهد شد.
اعتماد به نفس کاذب
اگر بیش از اندازه اعتماد به نفس داشته باشید، دائما میان ناامیدی و تکبر در نوسان خواهید بود. هرگز اجازه ندهید که اعتماد به نفس تان منجر به تکبر شود.
در این شرایط، به جای تلاش، همیشه تصور خواهید کرد که مستحق موفقیت هستید و هرگز نخواهید فهمید که نقاط ضعف تان چیست و به این ترتیب دربرابر تغییرات، دست تان بسته خواهد شد.
پیش بینی نکردن شکست
اگر چشم بر واقعیت ببندید و کورکورانه خوش بین باشید، احتمال اینکه شکست به شما آسیب بزند بسیار زیاد خواهد بود.
پیش بینی نکردن شکست به این معناست که شما چشم تان را روی شکست های کوچک می بندید و هر پیشامد غیرمنتظره می تواند شما را ناامید کند. اما اگر موقعیت هایی مانند شکست یا اختلال در مسیر را پیش بینی کنید، حتما برای برون رفت از آن موقعیت ها، برنامه جایگزینی خواهید داشت.
راه های تقویت خودباوری
نسبت به اهداف تان واقع بین باشید
یکی از مهم ترین عواملی که بر افزایش روحیه خودباوری شما تاثیر خواهد داشت این است که احساس کنید به اهدافت ان رسیده اید. به همین دلیل لازم است که اهداف کوچک و قابل دستیابی تنظیم کنید که رسیدن به آن ها ساده باشد.
سعی کنید اهداف تان را به صورت روزانه یا نهایتا هفتگی تنظیم کنید. به این ترتیب قدم هایی کوچکی در دستیابی به آن ها خواهید برداشت و هر هدف بخشی از انگیزه لازم برای افزایش خودباوری را در شما تقویت خواهد کرد.
مثبت اندیش باشید و اطراف تان را از افراد مثبت اندیش پر کنید
وقتی اطراف تان افرادی باشند که با منفی نگری نسبت به شما و توانایی های تان نگاه کنند، ناخودآگاه خودتان را با آن ها پایین خواهید کشید. اما اگر دور و برتان کسانی باشند که مثبت هستند و با احساس خوب از چیزی استقبال می کنند، حال بهتری پیدا خواهید کرد.
به خودتان افتخار کنید
گاهی اوقات یادمان می رود که چه دستاوردهایی در زندگی داشته ایم و چه چیزهایی به دست آورده ایم.
یادآوری موفقیت ها، هرچقدر هم که کوچک و پیش پا افتاده به نظر برسند می توانند به ما کمک کنند که خودباوری را در خود تقویت کنیم. کافیست هربار که کاری انجام می دهید، به یاد بیاورید که به هدفی دست پیدا کرده اید و گاهی دستاوردهای تان را یادداشت کنید.
روی نقاط قوت تان متمرکز شوید، نه نقاط ضعف
وقتی بارها و بارها در کاری که برای دیگران آسان به نظر می‌رسد شکست بخورید، این احتمال را که به خودتان باور داشته باشید را به صفر رسانده اید.
به همین دلیل بهترین کار برای تقویت خودباوری این است که روی کارهایی متمرکز شوید که مطمئن هستید از پس آن‌ه ا برخواهید آمد. کارهایی که از حوزه توان شما خارج هستند، صرفا در شما حس شرم، ضعف و شکست ایجاد خواهند کرد.
یادتان باشد که همه ما نقاط قوت و ضعف داریم و هیچ کس در همه کارها بهترین نیست. تنها باید یاد بگیرید ظرفیت ها و نقاط قوت تان را بشناسید تا روی آن ها متمرکز شوید.
به دیگران کمک کنید
همه ما حداقل در یک کار تخصص داریم و می توانیم آن را به خوبی انجام دهیم. وقتی تخصص تان را با کسی به اشتراک می گذارید و در انجام کاری به کسی کمک می کنید، درعین اینکه اثر خوبی از خودتان به جا گذاشته اید، توانسته اید یک قدم به تقویت خودباوری هم کمک کنید.
کارهایی که همیشه از انجام شان طفره رفته اید را انجام دهید
آیا کار خاصی وجود دارد که همیشه انجام آن برای تان سخت و دور به نظر می رسید؟ برای آن که اعتماد به نفس تان را به صورت معجزه آسایی افزایش دهید، آن را انجام دهید.
دست یابی به موقعیت شغلی خاص، یادگیری مهارتی که همیشه برای تان دور به نظر می رسید یا انجام کاری که همیشه آن را پشت گوش می انداختید تاثیر شگفت انگیزی در ایجاد خودباوری در شما خواهد داشت.
حتی اگر در کاری که درصدد انجام آن هستید، ستاره نشوید هم احساس خوبی نسبت به خودتان پیدا خواهید کرد.
از اظهار نظر نترسید
اگر سوالی دارید، ایده ای در سرتان است یا می خواهید نظرتان را با دیگران به اشتراک بگذارید، حتما آن را انجام دهید. نگه داشتن ایده ها برای خودتان، صرفا اعتماد به نفس شما را کاهش خواهد داد.
اما زمانی که ببینید نظرات تان باعث بهبود و کارآمدی سیستم شده است، حس بهتری به خودتان پیدا می کنید و باور خواهید کرد که تاثیرگذار هستید.
ایمان داشته باشید که مهم هستید
من روی این گزینه تاکید زیادی دارم. آن چه شما درمورد خودتان می پندارید، تا حدود بسیار زیادی به خودتان بستگی دارد.
کافیست باور کنید مهم هستید و خودتان را ارزشمند بدانید. تا زمانی که خودتان این ارزش را به خودتان نبخشید، پیشرفتی در شرایط نخواهید داشت.
از خودتان به خوبی مراقبت کنید، به خودتان برسید و اطراف تان را از کسانی پر کنید که به شما عشق می ورزند و نسبت به توانایی های شما حسن نظر دارند.